Er zijn diverse tips en leefstijladviezen bij idiopathische subglottische stenose. ISGS patiënten hoesten vaak veel gedurende de dag, vanwege slijmvorming en ontstekingen. Hieronder vind je een aantal hulpmiddelen die je kunnen helpen. Daarna volgen een aantal tips om slijm te verdunnen en zo het hoesten een beetje makkelijker te maken (en hopelijk minder frequent). Tot slot geven we nog een paar adviezen om ontstekingen te verminderen.
Hulpmiddelen
We raden sterk aan om te investeren in een aantal hulpmiddelen:
- Vernevelaar/nebulizer: dit is een klein apparaat dat water omzet in waterdamp, die je inademt via een mondstuk. Vernevelen helpt om de luchtpijp te bevochtigen en de luchtwegen soepel te houden. Het aanwezige slijm verplaatst zich makkelijker en dikkere slijmproppen worden opgebroken.
Er bestaan verschillende soorten vernevelaars. Een populair type is de Omron MicroAIR U100: klein, stil en op batterijen of met adapter. Woon je vlakbij de grens, kijk dan even in Duitsland, daar zijn ze tientjes voordeliger dan hier in Nederland!
Je kunt de vernevelaar vullen met een zoutoplossing. Deze is te koop bij de apotheek of drogist, maar ook heel goed zelf te maken. 1 afgestreken theelepel keukenzout in een mok (200 ml) lauwwarm kraanwater (ongeveer 37°C) of 9 gram zout in 1 liter water. Het water hoeft niet gekookt te worden.
Wil je medicatie vernevelen? Overleg dan met je arts of apotheker welke vernevelaar daar geschikt voor is. Er zijn namelijk verschillende soorten vernevelaars (zie welke in de woordenlijst). Voor zoutoplossing is elke vernevelaar geschikt. - Peakflowmeter: dit is een klein draagbaar apparaat dat meet hoe goed je longen lucht kunnen uitstoten. Hoe ruimer de luchtweg, hoe hoger de waarde die je blaast. En andersom: hoe meer vernauwd je bent, hoe lager de waarde op de meter.
Door één keer per week of per maand te blazen en je resultaten vast te leggen, kun je op de langere termijn goed in de gaten houden hoe/of je stenose zich ontwikkelt.
Je resultaten vastleggen kan in Excel, op je iPhone in de app Gezondheid onder ‘Maximale uitademsnelheid’ of gewoon op een kladblok.
Adviezen om slijm te verminderen
Om slijm te verminderen zijn er zaken die je zelf kunt uitproberen, eventueel in overleg met je arts. Houd hierbij wel rekening met eventuele allergieën die je hebt!
Het is ook belangrijk dat je gezond eet. Dat helpt samen met voldoende beweging mee aan een goede conditie en minder slijmvorming. Je voelt je fitter en hoest minder.
1) Voeding
Om slijm te verminderen zijn er een aantal voedingsmiddelen en dranken die je beter kunt beperken. Het effect hiervan verschilt per persoon. Zorg sowieso altijd voor een gezond en gevarieerd voedingspatroon.
Voedsel om te beperken: zuivel, gluten, sojasaus, suiker, bewerkte voedingsmiddelen.
Dranken om met mate te nuttigen: alcohol, cafeïne, melkproducten.
Een relatief groot deel van mensen met ISGS gebruikt maagzuurremmers. Uit wetenschappelijke onderzoeken is gebleken dit als bijwerking kan hebben dat je lichaam minder calcium, magnesium en vitamine B12 opneemt. Daardoor kan een tekort ontstaan en klachten die daarmee samenhangen. Het is daarom belangrijk dat je genoeg magnesium, calcium en vitamine D binnenkrijgt.
- Calcium zit vooral in melk en melkproducten zoals kaas (nadeel is dat ze slijmvorming kunnen geven), maar ook in graanproducten zoals brood en bepaalde groente.
- Magnesium zit onder andere in graanproducten, groente, noten en melkproducten.
- Zonlicht is de belangrijkste bron van vitamine D. Het lichaam kan onder invloed van zonlicht in de huid vitamine D zelf aanmaken. Vitamine D zit ook in eten, vooral in vette vis en als toevoeging in halvarine, margarine en bak- en braadproducten.
2) Hulpmiddelen tegen slijm
- Vernevelaar – vul deze met een zoutoplossing en gebruik zo vaak als je nodig hebt. Het vernevelen van een zoutoplossing verdunt het slijm en maakt het makkelijker om het op te hoesten.
- Luchtbevochtiger – in verwarmde of gekoelde ruimtes.
- Netipot/neusdouche – om overtollig slijm uit de neus mee weg te spoelen.
- Saline neusspray (natriumchloride of ‘fysiologische zoutoplossing’) – om slijm te verwijderen uit neus en holtes waardoor je makkelijker kunt ademen.
3) Medicijnen tegen slijm
Let op! Gebruik zelfmedicatie altijd kortdurend. Bij langdurig gebruik, moet je je huisarts raadplegen en alternatieven bespreken.
- Fluimicil (werkzame stof: acetylcysteïne) – slijmverdunnende bruistabletten. Verdunt taai slijm in de longen.
- Bisolvon tabletten of broomhexine – tegen hoesten.
Adviezen om ontsteking te verminderen
Veel ISGS patiënten hebben last van terugkerende ontstekingen in de luchtwegen. Dit wordt bijvoorbeeld veroorzaakt door veel hoesten. Dit kan worden verlicht. Er zijn verschillende natuurlijke opties mogelijk, voordat je steroïden zou nemen (die soms nodig zijn voor de korte termijn, maar die je misschien liever vermijd).
1) Voeding
Aanbevolen voedingsmiddelen: Eten met veel vitamine D zoals dierlijke producten en eieren, natuurlijk helpt voldoende zonlicht je ook. Zinkrijke voedingsmiddelen (schaal- en schelpdieren, walnoten, hennepzaad, pompoenpitten, lijnzaad en kaas). Noten en zaden. Omega-3 rijke producten (walnoten, vette vis, lijnzaad, hennepzaad). (Vette) vis. (Groene) groente. (Rood) fruit. Olijfolie extra vergine. Bonen en peulvruchten. Vlees afkomstig van gras gevoerde dieren (bij voorkeur gevogelte en wild). Kleine hoeveelheid volkoren granen. Volle (geiten)kazen.
2) Vitamines en mineralen
Vitamines, mineralen en spoorelementen zijn microvoedingsstoffen die onmisbaar zijn voor de groei, het onderhoud en een goede werking van het lichaam.
Door gezond en gevarieerd te eten krijgen de meeste mensen al voldoende voedingsstoffen binnen. Een supplement levert dan geen extra gezondheidswinst op. Twijfel je of je voldoende vitamines en mineralen binnen krijgt? Houd dan een poosje een eetdagboek bij in bijvoorbeeld de Eetmeter van het Voedingscentrum.
3) Drinken
Het advies aan volwassenen en kinderen vanaf 14 jaar is om elke dag tussen de 1,5 en 2 liter te drinken. Het gezondste is om af te wisselen tussen water, thee en koffie zonder suiker. Zuiveldranken zoals halfvolle melk, karnemelk en yoghurtdranken of sojadrink worden algemeen aanbevolen, maar kunnen voor extra slijmvorming zorgen.
4) Vrij verkrijgbare geneesmiddelen en voedingssupplementen
Let op! Gebruik zelfmedicatie altijd kortdurend. Raadpleeg je huisarts bij langdurig gebruik om alternatieven te bespreken.
- Strepsils of Strepfen (let op! dit is voor kortdurend gebruik): dit helpt om klachten in het keelgebied te verminderen en tegen het hoesten en slijm.
- CBD olie – er is geen wetenschappelijk bewijs voor de werkzaamheid ervan, maar een aantal patiënten in de internationale Facebookgroep zegt baat te hebben bij CBD olie. Zij ervaren dat CBD olie helpt tegen de ontstekingen. Ook zijn er patiënten die aangeven minder last te hebben van slijm.
Meer informatie?
Meer informatie over voeding en leefstijladviezen bij slijm en ontstekingen kun je vinden via Google. Let daarbij op dat je betrouwbare bronnen raadpleegt zoals het Voedingscentrum of informatiepagina’s van bekende ziekenhuizen. Wil je echt drastische wijzigingen in je voeding of leefstijl doorvoeren? Vraag dan via je huisarts om begeleiding van bijvoorbeeld een diëtist of leefstijlcoach.